Als zorgprofessional muziek inzetten in de ouderenzorg: 4 tips

Muziek is een heel krachtig instrument in de ouderenzorg. Het roept herinneringen op, maakt emoties los en kan zelfs helpen bij communicatie wanneer woorden tekortschieten. Maar hoe kun je als zorgverlener muziek effectief gebruiken in de dagelijkse zorg? Robin Thuss en Roel Kersten van ‘De Gouden Herinnering’ delen hun inzichten en geven een aantal praktische tips.

Fotografie: Max Hoving

Roel Kersten en Robin Thuss treden sinds enkele jaren samen op in de ouderenzorg. Dagelijks zien ze de kracht van de muziek. Bewoners van de verpleeghuizen leven helemaal op en de herinneringen die ze vergeten leken, komen ineens weer bovendrijven. Roel: “Bekende melodieën kunnen iemand terugbrengen naar bijzondere momenten in het leven. Dat kan zorgen voor herkenning, emotie en mooie gesprekken met familie en zorgverleners.”

Om van muziek een blijvend, krachtig instrument te maken in de zorg voor ouderen delen Roel en Robin een aantal tips voor zorgverleners.

1. Ontdek welke muziek herkenbaar is

Het is belangrijk om herkenbare muziek (af) te spelen om herinneringen tot leven te brengen. Denk dus aan liedjes die passen bij de generatie en levensfase van de bewoner, zoals nummers uit hun jeugd. Om erachter te komen welke liedjes dat zijn, kan je ook met de familie een persoonlijke afspeellijst maken. Samen ontdek je welke muziek iemand raakt en waar iemand blij van wordt. Verzamel al deze liedjes in een lijst en speel deze af om iemand op te vrolijken of rustig te krijgen.

2. Muziek als opening voor een gesprek

Sommige ouderen hebben moeite met verbale communicatie. Muziek maakt het mogelijk om op een andere manier contact te maken en een opening te vinden bij gesloten mensen. Robin: “Bewoners beginnen spontaan mee te neuriën, te klappen of zelfs te praten door het horen van bekende liedjes. Na afloop van onze muzikale sessie blijven sommige ouderen zelfs nog een tijdje actiever en spraakzamer, horen we van zorgverleners.”

3. Overwin angsten door muziek

Muziek kan ook helpen om een ontspannen sfeer te creëren bij dagelijkse bezigheden, zoals douchen of eten. Roel: “We hoorden laatst een verhaal over een vrouw die douche-angst had. Het lukte de zorgverleners maar niet om haar rustig te krijgen. Totdat ze bedachten om muziek op te zetten waar ze blij van werd. Ze stond toen dansend onder de douche.”

4. Gewoon doen!

Ondanks de voordelen, vinden veel zorgverleners het lastig om muziek echt in te zetten in de dagelijkse zorg, zien Robin en Roel. Hun boodschap: gewoon proberen. Er bestaan handige muzieklijsten per generatie en situatie. En soms is het een kwestie van experimenteren om te ontdekken wat werkt. “Muziek is een universele taal die iedereen begrijpt,” zegt Roel. “Het hoeft niet moeilijk te zijn. Een cd, Spotify of een radio kunnen al een groot verschil maken in de beleving van ouderen.”

Benieuwd naar meer tips hoe je muziek inzet in de dagelijkse zorgverlening? Download het gratis e-book van De Gouden Herinnering.