Helft jongeren in jeugdhulpinstelling maakt geweld mee

Ongeveer een kwart van de jongeren die in jeugdhulpinstellingen verblijft heeft fysiek geweld meegemaakt en bijna de helft verbaal geweld. Dat blijkt uit een onderzoek naar het gevoel van veiligheid van jongeren binnen de jeugdzorg. Staatssecretaris van Volksgezondheid Maarten van Ooijen heeft de Tweede Kamer via een brief op de hoogte gebracht van deze cijfers.

Geschreven door: Rinke van der Plaat

Volgens het onderzoek voelt 81 procent van de jongeren in de jeugdzorg zich veilig bij hun begeleider en instelling. Bijna een kwart geeft aan zich weleens onveilig te voelen in de omgeving van zijn of haar huidige verblijfplaats. Opvallend, aangezien een groot deel van de jongeren fysiek of verbaal geweld heeft meegemaakt. Dat heeft volgens het onderzoek te maken met hun perceptie van wat ‘normaal’ is.

Staatssecretaris van Ooijen: “Er waren jongeren die aangaven dat ze bepaalde zaken in de context waarin ze zaten normaal waren gaan vinden en zich pas bij de volgende instellingen realiseerden dat dat niet normaal was.”

Alle vormen van jeugdhulp

Het onderzoek maakt geen onderscheid tussen geweld vanuit hulpverleners of door jongeren onderling. Er is gekeken naar alle vormen van jeugdhulp met verblijf, zoals pleegzorg, gezinshuizen, open residentieel verblijf en gesloten jeugdzorg. Ook zijn Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI’s), Kleinschalige voorzieningen Justitiële Jeugd (KVJJ’s) en opvanglocaties voor alleenstaande minderjarige vluchtelingen meegenomen in het onderzoek. Jongeren in de JJI’s lijken zich het minst veilig te voelen en krijgen het vaakst te maken met fysiek of verbaal geweld. Jongeren in gezinshuizen maken relatief het minste geweld mee.

Kanttekening

Er is wel een belangrijke kanttekening bij dit onderzoek. Er hebben namelijk ‘maar’ 120 jongeren meegedaan, terwijl er in 2020 circa 430.000 jongeren in de jeugdzorg zaten. Cijfers over 2021 zijn helaas nog niet beschikbaar. Daarom heeft de staatssecretaris belooft het onderzoek over twee jaar opnieuw uit te voeren, met de wens de respons te vergroten. “Geweld en onveiligheid binnen de jeugdhulp blijft een heel belangrijk onderwerp en verdient onze aandacht”, aldus Van Ooijen.

Aanleiding voor het onderzoek was een rapport uit 2019 over geweld in de jeugdzorg. In dit rapport werd geconcludeerd dat 75 procent van de kinderen en jongeren die tussen 1945 en 2019 in de jeugdzorg verbleven slachtoffer zijn geworden van lichamelijk, psychisch of seksueel geweld.