In Nederland leven naar schatting 50 duizend mensen met dementie achter gesloten deuren. Omdat er ooit, uit goede bedoelingen weliswaar, bedacht is dat het veiliger is als zij niet meer zelfstandig naar buiten kunnen. Ze wonen ‘beschermd’ in het verpleeghuis. Maar dat ‘beschermen’ betekent tegelijkertijd: de eigen regie afnemen.

Verantwoordelijkheid

In de zorg voelen we ons natuurlijk verantwoordelijk voor de mensen die we verzorgen. Maar daardoor ontstaat ook vaak onnodige angst onder zorgverleners. Wanneer iemand met dementie aan de wandel gaat, bijvoorbeeld. Het ‘vrijlaten’ van mensen met dementie wordt door dat verantwoordelijkheidsgevoel heel complex.

En zeker als je jaren op een gesloten afdeling hebt gewerkt, kun je je nauwelijks nog voorstellen dat het ook góed kan gaan wanneer mensen met dementie aan de wandel slaan.

Dementie, sluit niet op

Al ruim tweeëneenhalf jaar deel ik goede voorbeelden op mijn facebookpagina “dementie, sluit niet op”. Er komen steeds meer verhalen naar buiten van zorglocaties die laten zien dat het anders kan, en toch merk ik dat de verandering nog heel moeizaam gaat.

Er wordt vaak gedacht dat mensen met dementie die in een open setting wonen, ‘andere’ mensen zijn. Dat hun aandoening minder ver gevorderd is. Maar ik benadruk graag: beweging is nu eenmaal goed voor de gezondheid. Mensen die bewegen, blijven ook beter functioneren. Dus zitten mensen nu achter gesloten deuren omdat het zo slecht met ze gaat, of is het omgekeerde misschien (ook) waar?

En ja, voor de echt ernstige en zeer vergevorderde gevallen zal er altijd een speciale, zorgintensieve afdeling nodig blijven. Natuurlijk. Maar er is ook een enorme groep voor wie dat niet nodig is, die nu wel op een gesloten afdeling zit. Daar ben ik heilig van overtuigd.

Kiezen om te blijven

Als je vrij bent om te gaan, dan kies je om te blijven. Dat geldt voor ieder mens. Op ons ouderenlandgoed zien wij dat mensen vaak even willen kijken of ze naar buiten kunnen en als dat dan lukt, dan komen ze bijna altijd weer terug naar binnen. Want binnen kennen ze de mensen en is er iets te doen dat ze verkiezen boven de buitenwereld die ze niet (meer) kennen.

Bij gesloten deuren, daarentegen, kunnen mensen zich boos maken. En uit woede en frustratie kunnen ze proberen te ontsnappen en vervolgens gaan lopen. Die situatie is gevaarlijker. Als je zelf gefrustreerd in de auto zit, dan rijd je ook minder veilig dan wanneer je ontspannen bent.

Inspiratie

Mijn boodschap is vooral een uitnodiging. Ga eens kijken bij instellingen waar het opendeurenbeleid al van kracht is. Je zal zien dat er veel meer mogelijk is dan je misschien denkt. Op mijn website zie je een lijst met huizen met een opendeurenbeleid.  Laat je inspireren.

Open deuren zorgen voor gelukkigere bewoners die langer mobiel blijven. Dus minder mensen in een rolstoel, waardoor de zorg ook nog eens een stuk lichter wordt voor iedereen. Een win-win situatie dus. Gewoon doen!