In onze samenleving streven we naar gelijkwaardigheid voor iedereen, ongeacht leeftijd, geslacht, afkomst of gezondheidstoestand. Maar bij mensen met dementie blijkt het vaak nog een uitdaging om ze gelijke kansen en een gevoel van waardigheid te bieden. Verzorgingshuizen creëren die als een warm en liefdevol thuis aanvoelen, lijkt mij daarin een belangrijke stap.

Dementie is een slopende aandoening. Het tast je geheugen aan, je vaardigheden en uiteindelijk zelfs het vermogen om jezelf te herkennen. Het eist een enorme tol van mensen met dementie zelf en ook van hun naasten en verzorgers. En mede door de heftigheid van de aandoening, wordt het aspect waardigheid nog weleens vergeten. De nadruk ligt meestal op medische zorg en functionele behoeften.

We kunnen daar wat aan doen door verzorgingshuizen te transformeren naar een plek waar mensen zich écht thuis voelen. Hoe? Door de fysieke omgeving aan te passen aan de behoeften van de bewoners. Zorg voor ruimtes die veilig en vertrouwd, maar ook stimulerend aanvoelen. Als iemand graag wandelt, biedt dan een leuk doel om naartoe te gaan. En als iemand houdt van opruimen of de afwas doen, zorg dan dat er altijd zo’n taakje is.

Zo simpel kan het zijn. Als de focus maar ligt op het behoud van autonomie en persoonlijkheid van mensen. En ja, die nemen af door de progressieve aard van dementie. Maar juist daarom is het zo belangrijk om de stukjes die er nog wel zijn – en die zijn er altijd – tot uiting te laten komen.

Gelijkwaardigheid in een verzorgingshuis creëer je ook door sociale interactie te bevorderen. Bewoners moeten zich betrokken voelen. Deel kunnen nemen aan activiteiten die hen interesseren en plezier brengen. Betekenisvolle relaties aangaan met medebewoners, verzorgers en familieleden. Deze dingen dragen veel bij aan het gevoel van eigenwaarde.

Betrek familie en vrienden zo veel mogelijk bij dit proces. Bied heldere informatie over de plek voordat mensen ergens komen wonen, en blijf altijd open communiceren. Betrek families bij beslissingen en maak ruimte om hen dingen te leren over dementie en ondersteuning. Zie de familie als partners, doe het samen met elkaar. In plaats van een zorgverlener-cliënt relatie.

Een manier waarop je die gelijkwaardigheid kunt bevorderen, is geen werkkleding meer dragen. Als het een beetje mogelijk is op de plek waar je werkt, ga dan in normale kleding naar je werk. Beperk zo veel mogelijk de piepjes van je pager en eet samen met de bewoners, in plaats van afgezonderd met de zorgverleners.

Laten we samenwerken om verzorgingshuizen te transformeren tot plekken waar mensen met dementie niet alleen worden verzorgd, maar waar ze zich ook thuis voelen. Met een gevoel van gelijkwaardigheid, omringd door liefdevol zorgende mensen.