Dat een VOG nooit wordt gecheckt is opvallend. Door de nieuwe Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) is er sinds dit jaar de mogelijkheid om een VOG op te eisen, omdat er sprake is van een vergunningsplicht. Verder is het mogelijk om een aanvullend integriteitsonderzoek uit te voeren.

Van deze twee mogelijkheden is in de eerste maanden van dit jaar geen enkele keer gebruik gemaakt. 1270 nieuwe zorgbedrijven meldden zich aan, maar het grootste deel had geen vergunning nodig. Dit geldt namelijk alleen voor nieuwe bedrijven met meer dan tien personeelsleden. In januari en februari waren dat slechts twintig bedrijven. De rest kon zich aanmelden via een vragenlijst.

Fraude in de zorg

Dat het zo makkelijk is om een nieuwe instelling te beginnen is op zijn minst bijzonder te noemen. Jaarlijks wordt er namelijk, naar schatting, voor honderden miljoenen gefraudeerd met zorggeld. Ook blijkt uit onderzoeken dat de onderwereld misbruik maakt van de zorgsector, door geld wit te wassen en kwetsbare cliënten uit te buiten.

De Wtza moet misstanden in de zorg voorkomen. Deskundigen zijn sceptisch en worden daarin gesteund door de eerste cijfers. “Deze wet houdt criminelen niet tegen”, stelt hoogleraar gezondheidseconomie Wim Groot op RTL Nieuws. “Het zal weinig veranderen.”

Om dat te onderbouwen vulde hoogleraar Groot zelf de vragenlijst in. “Als je overal ‘ja’ invult is het al goed. Als je geen klachtencommissie hebt, maar wel ‘ja’ invult en er komt vervolgens 2 jaar lang geen controle, dan kan je gewoon aan de slag. Dat zien criminelen ook.”

Oplossing

Om malafide zorgondernemers te weren is meer nodig dan een wet. Groot stelt dat er beter en meer gecontroleerd moet worden. Dat geldt ook voor gemeentes. Zij zouden volgens hem beter moeten kijken met wie ze contracten afsluiten. Een zwarte lijst van foute zorgbedrijven zou kunnen helpen, stelt de hoogleraar. Om dat mogelijk te maken vragen de gemeenten minstens 85 miljoen, zodat er twee extra toezichthouders per gemeente aangesteld kunnen worden.