De feestdagen zijn voor veel mensen een tijd van samenzijn, gezelligheid en vreugde. Gezinnen komen samen, tafels worden gedekt met lekkernijen en de sfeer is gevuld met warmte. Maar voor mensen die leven met dementie en hun naasten, kan deze periode juist extra uitdagend zijn. Het contrast tussen de feestelijke verwachtingen en de realiteit van het leven met dementie wordt vaak groter in deze tijd van het jaar.

Gourmetavondje

Mijn schoonvader had er bijvoorbeeld veel last van als het anders ging dan anders. Hij vond het lastig als er te veel bezoek tegelijkertijd kwam, dus daar moesten wij rekening mee houden. Hij kon dat niet meer.

Ook tijdens een gourmetavondje snapte hij de gebruiken niet meer. Hij keek eigenlijk alleen naar zichzelf. Als hij klaar was met eten, vond hij het tijd om te vertrekken. Dat de rest nog niet klaar was, paste niet meer in zijn begrip. Het had dus geen zin om dat van hem te verwachten of er een discussie over te voeren. Dat steeds moeten ervaren en leren, kan soms best zwaar zijn.

Gebit

De gebruiken werden ook steeds moeilijker voor hem. Zo deed hij na het eten pontificaal zijn gebit uit en ging dat rustig met een mes schoonmaken. Mijn schoonzus werd er helemaal onpasselijk van — hij had werkelijk geen idee. Nu kunnen we er smakelijk om lachen, maar toen was dat niet zo lollig.

Andere manier van verbinding

Tijdens de feestdagen, wanneer de nadruk ligt op verbondenheid en plezier, kunnen deze veranderingen pijnlijker aanvoelen. Toch is het belangrijk om te onthouden dat de feestdagen ook een tijd kunnen zijn voor verbinding, zelfs als dat op een andere manier gebeurt dan voorheen.

Door realistische verwachtingen te stellen, het welzijn van de persoon met dementie voorop te stellen en de focus te leggen op kleine momenten van samen zijn, kunnen de feestdagen een tijd blijven van liefde, begrip en betekenis.

Open dagbeleving

Vanwege al deze redenen is de dagbeleving op onze zorgboerderij gewoon open tijdens de feestdagen. Wij merken dat veel families blij worden van de mogelijkheid om uit te wijken naar de dagbeleving. familieleden kunnen bijvoorbeeld één dag samen vieren en één dag kan de partner met dementie naar de gezellige dagbeleving. Zo houden we het voor iedereen dragelijk. Ik denk dat dit overal kan. Zo houden mensen het thuis langer vol en daar willen we toch allemaal naar streven?

Maak een rooster

Tot slot, als je op bezoek gaat met de feestdagen bij iemand met dementie, kan het een goed idee zijn om niet allemaal tegelijkertijd te gaan. Maak een rooster, waardoor je iemand met dementie veel persoonlijke aandacht kan geven. Dit klinkt een beetje zakelijk, maar als iedereen er blij van wordt, vind ik het vooral een win-winsituatie.

Vanuit deze plaats wens ik iedereen alvast fijne feestdagen met veel geluksmomentjes.

Francien van de Ven werkt op zorgboerderij Grootenhout, een ‘ouderenlandgoed’ met een verfrissende kijk op de zorg voor mensen met dementie. Daarover schrijft Francien maandelijks een column voor Hart voor Zorg.