Meerdere onderzoeken onderstrepen de urgentie van het probleem dat Jeroen Hindriks bestrijdt. Meer dan de helft van de vrouwen met een verstandelijke beperking binnen de gehandicaptenzorg heeft te maken gehad met seksueel geweld.

“Dat zijn schrikbarende feiten”, zegt Hindriks. “Ook onder ouderen komt het veel voor, maar bij hen is het vaak moeilijker te herkennen. Waar er bij kinderen en jongeren bepaalde lichamelijke signalen zijn waar je op kan letten, zoals regelmatige blaasontstekingen, begint het bij ouderen meestal met mentale problemen. En wat je vaak ziet in de ouderenzorg zijn cliënten bij wie een trauma naar boven komt.”

Meer aandacht voor seksueel geweld

Zorgprofessionals en organisaties moeten meer aandacht voor het probleem hebben. Daarom organiseert Hart voor Zorg in samenwerking met Fabriek69 een congres over seksueel geweld. “Vaak begint het bij het stellen van de juiste vragen”, zegt Hindriks. “Of het nu om cliënten of collega’s gaat, als je vermoedens hebt dat er iets niet goed zit, stel dan eens de vraag of iemand weleens een nare ervaring heeft gehad op seksueel gebied. Dan zie je vaak dat er iets naar boven komt, waar niet eerder wat aan is gedaan.”

Een van de belangrijkste aspecten waar veel winst kan worden behaald, is het bespreekbaar maken van seksualiteit. “Dat je alle incidenten kan voorkomen, is een utopie. Maar er kan veel leed worden voorkomen door een cultuur te creëren, waarin mensen zich vrij voelen om het erover te hebben.”

Zo’n open cultuur creëren is makkelijk gezegd dan gedaan, weet Hindriks. “Bij zorginstellingen worden vaak bepaalde excuses gebruikt. Seksualiteit en behoefte aan intimiteit van cliënten kan niet worden besproken, want dat zou een privacyschending zijn. Of ze zeggen dat het niet tot hun takenpakket hoort, dat horen we van zowel begeleiders als managers.”

Taboesfeer

De excuses zijn typisch voor de zorg en het resultaat van de taboesfeer die heerst binnen veel organisaties. “Dat geldt voor seksualiteit in het algemeen en nog sterker als het gaat om seksueel geweld en grensoverschrijdend gedrag. Daar is nog veel meer werk te doen.”

Mede daarom organiseert Hart voor Zorg in samenwerking met Fabriek69 het congres ‘Seksueel geweld: wat wel & niet te doen’. “We gaan dan met elkaar in gesprek. Over wat seksueel geweld nu eigenlijk is en wat de signalen zijn. Hoe je kunt handelen als zorgprofessional wanneer je vermoedens hebt en wat je beter niet kunt doen. Met sprekers die absolute experts zijn op hun gebied en die allemaal openstaan voor interactie met de deelnemers.”

In gesprek met Iva Bicanic en Richard Korver

Zo spreken onder anderen Iva Bicanic, als voorzitter van het Centrum Seksueel Geweld bekend van tv, en zedenadvocaat Richard Korver. “Iva Bicanic gaat tijdens het congres dieper in op signalering en op de gevolgen van seksueel geweld. Wat doet het met mensen? Maar ook: hoe kan je als zorgprofessional het verschil maken? Richard Korver kan perfect uitleggen waarom het zo belangrijk is dat je melding maakt bij je leidinggevende wanneer je vermoedens hebt van seksueel geweld.”

Lidewijde van Lier behoort ook tot de sprekers. Zij werkt bij de zedenpolitie. Hindriks: “Veel mensen zitten ook met de vraag: wat gebeurt er als er sprake is van seksueel geweld? Wat als er aangifte wordt gedaan? Hoe ziet zo’n onderzoek eruit en wat wordt er dan van een zorgprofessional verwacht?”

Negeer je onderbuikgevoelens niet

Wat Hindriks alvast wil meegeven aan zorgprofessionals? “Als je bepaalde signalen krijgt en onderbuikgevoelens hebt, negeer die dan niet. Durf aan de mogelijkheid van seksueel geweld te denken en meld het bij je leidinggevende. Dat is namelijk iets waar veel professionals mee worstelen. Ze denken: wat als ik nu iemand onterecht beschuldig? Maar je hébt dan nog niemand beschuldigd. Zo ver ben je nog helemaal niet.”

Naast een workshop op het congres Seksueel geweld: wat wel & niet te doen  verzorgt Jeroen Hindriks een webinar op 2 mei samen met docent Christel van der Horst. Dit webinar vormt een mooie introductie op het congres!