De laatste tijd lees en hoor je veel over hoe we moeten omgaan met mensen met dementie. Sommige organisaties richten zich vooral op de kant van de tragiek en laten vooral de tragische kant zien van de ziekte. En die tragische kant is er soms zeker.

Ze bedoelen dit ook goed. Een gewaarschuwd mens telt immers voor twee. Maar wat als we ons eens verplaatsen in mensen met dementie zelf. Ik vraag me dan af wat zij eraan hebben als zij een zwarte toekomst voorgeschoteld krijgen, hoe waar soms ook? En wat ze eraan hebben als ze zich vooral een maatschappelijke last gaan voelen?

Menselijkheid

In ons rijke Nederland zijn we soms arm in menselijkheid. Een eerste stap in de goede richting is door meer naar elkaar om te kijken en elkaar echt te zien, ook al klinkt dat makkelijker dan het misschien is.

Elkaar echt zien is namelijk moeilijk als je vastzit in een systeem dat zich vooral richt op formulieren, taken en processen. In de waan van de dag gaat vaak alle aandacht naar openstaande diensten en de moeilijke situaties waardoor het werk nog zwaarder wordt.

Steun

Op Grootenhout willen we vooral bereiken dat mensen met dementie zichzelf durven zijn en zich ook onderdeel voelen van de maatschappij. In tijden van onzekerheid en minder zelfvertrouwen, hebben mensen steun nodig.

Maar de meeste mensen met dementie wonen het grootste gedeelte van hun ziekte gewoon thuis. Ze zijn gewoon onderdeel van de maatschappij en horen daar dus ook gewoon in.

Goedbedoelde vragen

Alleen zo gewoon is dat niet. Toen ik nog zorgde voor mijn schoonvader met dementie die tot het eind toe thuis woonde, kreeg ik vaak goedbedoelde vragen en opmerkingen. ‘Is het nog wel te doen thuis?’ ‘Volgens mij is hij wel toe aan een verzorgingshuis’. ‘Staat hij ergens op de wachtlijst?’

Zodoende moest ik ons besluit om hem thuis te laten wonen vaak verdedigen. Op zijn uitvaart zeiden diezelfde mensen: ‘Wat goed wat jullie hebben gedaan’. ‘Dit zou je iedereen met dementie gunnen’. Mooi om te horen, maar wat had ik dit graag gehoord toen we midden in het proces zaten. Toen hadden we juist wat steun kunnen gebruiken.

Ruimte voor eigen beslissingen

En dan kom je terug bij de basis. Wie ben jij? Kan jij een mens de ruimte geven om eigen beslissingen te nemen? En steun je deze dan ondanks je twijfels? Wil je hen opnemen in jouw wereld en zichzelf laten zijn en dan hem of haar te volgen in de beslissingen? Heb jij nog ruimte in je hart om te kijken naar de mens en vooral de goede dingen te zien en de mogelijkheden?

Een inclusieve maatschappij begint bij jezelf.

Francien van de Ven werkt op zorgboerderij Grootenhout, een ‘ouderenlandgoed’ met een verfrissende kijk op de zorg voor mensen met dementie. Daarover schrijft Francien maandelijks een column voor Hart voor Zorg.